Save the best for last. Dat is een uitdrukking die 100% voor me opging in 2018. Was het een rustig blogjaar met wel een paar leuke uitstapjes (check mijn jaaroverzicht hier), dan zat de verrassing helemaal in de staart. Ik werd nl. uitgenodigd voor een culinaire influencerstrip naar het gastvrije Brabant, in het uiterste zuiden van Nederland, net over de Belgische grens. Ik ging eten en eten en… eten in Breda, Bergen op Zoom, Tilburg en ’s Hertogenbosch tot je mij naar huis kon rollen. Al bleek dat heel goed mee te vallen toen ik op mijn weegschaal ging staan: ik was geen gram bijgekomen op die 3 dagen, maar was wel een pak onvergetelijke herinneringen rijker. Wat heeft de provincie Brabant veel te bieden: gastronomie en gastvrijheid!

 

1/ In de gevangenis zult gij NIET op water en brood leven.

Woensdag 12 december. Ik word om klokslag 12 uur in Breda verwacht. Plaats van afspraak: de voormalige vrouwenvleugel van de vroegere gevangenis. Niet bepaald de plek waar je wil zijn. Fout! Hier wil je net wél zijn. Op zo’n exclusieve locatie heb ik nog niet (vaak) geluncht. Te midden de kille gang met aan weerszijden lege cellen staat een ellenlange tafel prachtig gedecoreerd met groente en fruit.

De menukaarten doen het beste vermoeden: 2 topchefs tekenen present om ons gastronomisch te verwennen. Regional Chef Ambassador Tim Bressers bekoort al meteen van bij de eerste amuse: brioche met gerookte ossenstaart en parmezaan. Het tweede hapje is van de hand van Soenil Bahadoer van restaurant De Lindehof**. Soenil is van Surinaamse afkomst en die roots zijn volledig terug te vinden in zijn rendang met gemberbier en kimchi, wat een smaakbom! Het voorgerecht – 3 maal kreeft: kreeft met uiencrème en hazelnootboter, een ravioli en een koekje met garnaal en kreeft – van Tim Bressers is een culinair hoogstandje, maar de eend van de lokale eendenboerderij Helvoirt met vadouvan bereid door Soenil is freaking fenomenaal: alle smaken van de hele wereld lijken wel in dit lokale eendje te zitten. De La Trappe Dubbel met toetsen van chocolade en karamel matcht er perfect bij. Voor zoveel verwennerij wil ik hier graag levenslang brommen!

 

2/ In Breda zult gij wandelen: streetart of Food & Boots walk.

Gelukkig wordt er niet alleen gegeten, er wordt ook een beetje gewandeld om te compenseren. Kort samengevat: Breda en Bergen op Zoom zijn oude, romantische steden en Tilburg is een hippe studentenstad. Er is dus voor elk wat wils. Breda is dan wel oud, maar dat wil totaal niet zeggen dat er niks te beleven valt. Je kan maar liefst 2 wandelingen maken in het sfeervolle stadje. Ten eerste, is er de Foods & Boots wandeling, een 4000-stappen route die je langs de voornaamste foodspots brengt enerzijds, maar anderzijds ook langs alle historische plaatsen die Breda rijk is: klooster, kazerne, kasteel,…

Naast al die ‘oude’ bezienswaardigheden vind je in Breda ook niet minder dan 80 moderne muurschilderingen. Internationale kunstenaars verbeelden de verhalen van Breda. Blind Walls Gallery is een museum op straat. Wat een fijne manier om graffiti tegen te gaan is dat! Je kan de muurschilderingen zelf ontdekken door de app te downloaden of je kan mee op een street art tour.

 

3/ In het Bliss Boutique Hotel zult gij slapen als een roos.

Ik heb in mijn leven al in veel hotels geslapen. Correctie: heel veel hotels. Maar zo’n knappe suite als in het Bliss Boutique Hotel heb ik nog niet gehad. Wat een zotte kamer was dat! Met open haard en al (die ik onmiddellijk uitprobeerde!). En Netflix. En een glaasje bubbels. En een zalig bad met badjas en slippers. En dat bed. Jongens, jongens. Ik moest net niet Tia Hellebaut gewijs een aanloop nemen om mijn record hoogspringen te verbreken om op de extra dikke boxspring te landen. OK. Ik ben klein en ik heb korte beentjes, maar wat een bed. (Ik sms’te meteen naar mijn man dat ik er thuis ook zo een wil). Het Bliss Boutique Hotel is pal in het centrum van Breda gelegen, maar daar heb ik totaal geen last van gehad. Ik heb geslapen als een roos in mijn “The Classic Suite”. Er zijn in totaal 9 suites in het hotel, elke suite ingericht volgens een ander thema. Het mag dan ook niet verwonderen dat het hotel een score van 9.3 krijgt op Booking.com. (Enig minpuntje: ik had paars-witte lakens en kussens en de kerstboom aan de receptie was ook in die tinten… ? N.v.d.r.: voor wie dit niet snapt, paars-wit zijn de kleuren van de aartsvijand van mijn favoriete voetbalploeg. ?) Voor wie een Instagram profiel heeft, je kan mijn kamer (en de rest van mijn trip naar Brabant) bekijken in de highlighted stories ’travel’ op mijn Instagram profiel.

 

4/ Bij Restaurant De Zwaan* zult gij dineren in stijl.

Na een uitgebreid bad met een glaasje bubbels op de rand van de badkuip, is het tijd om me in mijn little black dress te hijsen want we worden verwacht in sterrenzaak De Zwaan* in Etten-Leur. Het eerste wat me opvalt: er is naast De Zwaan ook een bistro Het Lelijke Eendje. Je moet er maar opkomen! Het tweede dat mijn aandacht trekt, is de bijzonder stijlvolle inrichting van het restaurant met prach-ti-ge schilderijen. (Er zitten een paar unieke collectiestukken tussen zou later blijken). Het derde en zeker niet het laatste dat me aangenaam verrast, is het besmettelijke enthousiasme van de zaakvoerder, Roland Peijnenburg. Wat een fijne, vrolijke gastheer! Helemaal niet stijf of zakelijk zoals je in een sterrenrestaurant zou verwachten. Hij praat honderduit over De Zwaan, die hij van zijn vader overnam in 1991, over de kunstcollectie met grote k die er aan de muren hangt, over de wijnkelder en de fraaie wijncollectie met 15.000 flessen, waarna hij ons prompt mee op sleeptouw neemt naar de kelder van het 17de eeuwse pand,…

Maar uiteraard komen we niet (alleen) naar hier voor de kunst en de wijn, maar vooral om kennis te maken met de culinaire creativiteit van chef-kok Carlo Chantrel. We starten het menu met wat finger food: structuren van rode biet, een cannelé van zeewier met een tonijncrème en maïschips met gerookte auberginemousse. In het glas krijgen we een wijn van Etten-Leur die het prima doet als aperitief. Al snel volgt de amuse: een stukje gestoofd varkensvlees met een schuim van pindanoten en een gepocheerd eitje daarbij. De toon is gezet en de smaakvolle gerechten volgen elkaar in een door Roland vlot georchestreerd tempo op: een Thaise ceviche van tonijn met kokos en korianderolie als eerste voorgerecht, een gegrild stukje roggevleugel met merg, artisjok en gedroogde tomaat als tweede voorgerecht, een geroosterd lapje hert met de heerlijkste wildsaus ever voor hoofdgerecht en tot slot Haagse bluf, een cake tatin met bessen, karnemelkijs en citroenmelisse.

Chef Carlo Chantrel en zijn team combineren prachtige producten met moderne elementen. Restaurant De Zwaan serveert een geweldige fine-dining ervaring in Brabant in een bijzonder stijlvolle setting. De Zwaan* heeft een sterke reputatie opgebouwd en lost de verwachtingen helemaal in waardoor het absoluut de moeite is om de rit naar Etten-Leur te maken.

 

5/ Bij Restaurant Hemingway zult gij de Dutch Cuisine ontdekken.

Dat restaurant Hemingway in Bergen op Zoom een heel fijn adresje is, dat wist ik al. Ik was er in december 2016 en schreef toen: I’ll be back. Kijk, ik ben een vrouw van mijn woord, al heb ik dat woord wel te danken aan de dames van Visit Brabant die restaurant Hemingway als lunchadresje in het 3-daags programma hadden opgenomen. Twee jaar later is Tim Schimmel er nog steeds de sympathieke Operations Manager, werkt de chef van destijds, Sander Doggen, er nu als F&B Manager én wordt er nog steeds op bijzonder hoog niveau gekookt met veel liefde voor de Brabantse producten. Ze trekken nog meer de lokale kaart dan vroeger en hebben van de Dutch Cuisine hun doel gemaakt. Iedereen kent de Franse keuken of de Italiaanse, Scandinavische, Aziatische,… maar de Dutch Cuisine, neen, daar kunnen we ons niet veel bij voorstellen. Tot nu.

Er komen uitsluitend lokale prachtproducten op het bord én in het glas: geelstaart koningsvis met radijs, yuzu en matcha als voorgerecht begeleid door Klein Wonder, een monocepage van Souvignier Gris van Domaine de Brabantse Wal. Dit pareltje, zowel het gerecht als de wijn, wordt gevolgd door hert op 2 wijzen, een biefstukje en sukade (langzaam gegaard draadjesvlees), knap gebracht met witlof, Redlove appel en rode biet. Hierbij wordt een Hertog Jan Grand Prestige Bourbon vatgerijpt geschonken. Al de tweede keer dat we bier krijgen bij ons hoofdgerecht en ook nu weer een voltreffer. (Note to self: onthouden dat een voorgerecht met witte wijn perfect kan gevolgd worden door een stevig bruin biertje bij het hoofdgerecht). Als dessert krijgen we een gewaagde maar zeer geslaagde combinatie voorgezet van een crémeux van rode kool met bessen, drop en groene appel. Het lokale wijntje Edelzoet van het Betuws wijndomein ontpopt zich tot de perfecte begeleiding. Een afsluiter die kan tellen.

Restaurant Hemingway was en is nog steeds een absolute aanrader, als je ’t mij vraagt. Ik hernieuw mijn belofte I’ll be back en dit keer ga ik niet wachten tot ik uitgenodigd word. CY soon!

 

6/ Een La Trappe trappist zult gij (in stilte) degusteren.

Van al dat eten hadden we dorst gekregen en dus reden we naar Abdij Koningshoeven om er kennis te maken met een van de twee trappistenbieren dat Nederland rijk is: La Trappe. Om de naam trappist te mogen dragen, moet het bier aan 3 voorwaarden voldoen: 1. het moet gebrouwen worden binnen de muren van een abdij, 2. monniken moeten het productieproces van begin tot eind controleren en 3. een deel van de opbrengst moet naar een goed doel gaan.

Wie nu denkt dat die monniken een leuk leven leiden en elke dag aan de trappist zitten, heeft het verkeerd voor. Ze leiden een bijzonder ascetisch leven: om 22 uur onder de wol om om 4u15 op te staan, want om 4u30 moeten ze al de eerste keer naar de kerk. Elke dag ziet er hetzelfde uit: 8 uur bidden, 8 uur werken en 8 uur rusten. Ze mogen alles eten behalve vlees. Er komt slechts 2 keer per jaar vlees op tafel: op Pasen en op Kerst. Een dag per week leven ze zelfs op water en brood. Tot voor kort mocht er zelfs niet gepraat worden… (Stel je voor!) Getuige daarvan een stokoude telefoon aan de muur met daarbij de morse code voor wanneer er pakweg brand uitbreekt.

Ondertussen boeren de 25 monniken (de jongste is 34) goed en brouwen ca. 100.000 hectoliter van het gerstenat per jaar. In totaal komt La Trappe in 9 verschillende biertjes, van blond en licht (4,7%) tot donker en zwaar (11%). Mijn persoonlijke favoriet? De La Trappe Dubbel (7%): die geurt naar vanille, karamel en geroosterde chocolade en heeft een karamelzoete smaak… Tjah, ik ben een zoetemondje tot in de kist!

Naast bier vind je in Abdij Koningshoeven ook nog trappistenkaas uit de eigen kaasmakerij, honing uit de eigen imkerij en door de broeders zelfgemaakte koekjes, chocolade en brood. De Abdij is open voor excursies (een aanrader!) en uiteraard kan er uitgebreid van alles geproefd worden in Het Proeflokaal. Hierbij is het niet nodig om te zwijgen. Gelukkig maar! Oh ja, intreden als monnik kan natuurlijk ook nog. ?

 

7/ Bij De Houtloods zult gij hip gaan tafelen.

Een setting en bediening waar je vrolijk van wordt, een losse en ongedwongen sfeer en very good food, dat is waar De Houtloods in Tilburg voor staat. De Houtloods, het oudste gebouw (1867) van de Spoorzone in Tilburg dat nog behouden is gebleven, werd omgetoverd tot een hip restaurant met een grote open keuken, het kloppend hart van de zaak. Het is er bijzonder druk wanneer we er op de donderdagavond binnenvallen. Een goed teken, mijn gedacht.

De filosofie van het huis: “Van herkenbare producten maken we culinaire gerechten. Onze kracht zit daarom ook in een combinatie van ambacht, arbeid en creativiteit. We vinden het erg belangrijk dat je de juiste smaken na elkaar eet, onze menukaart hebben we daarom opgebouwd in smaaktypen in plaats van gangen: van licht over kruidig naar rijk om te eindigen met zoet. Er wordt bewust gekozen voor kleinere porties zodat de gasten van elke categorie kunnen proeven voor een ideale opvolging van smaken. Variatie troef dus.”

Wel, dat zijn geen loze praatjes, mag ik aan den lijve ondervinden. Meteen na aankomst komt er een flinke portie pappadums met kokosschuim, pandan blad, bloemkool en komkommer op tafel. Dit eerste hapje is zowel vegan als lactose- en glutenvrij zodat iedereen er meteen kan van genieten. Nou, dat is een aardige binnenkomer. Het finger food wordt al snel gevolgd door een trio van amuses waarin de chef zijn kunnen etaleert. In de categorie vega is er een parmezaankroketje met piment, als vis amuse krijgen we zeebaars en oester en als vlees een krokantje met tartaar van kalf en afgebrande maïs.

Ik kan hier het hele menu overlopen, maar dat zou me te ver leiden. (Dit blogartikel is ten slotte al een hele hap.) Neen, ik wil er één gang – of eigenlijk moet ik zeggen smaaktype – uitpikken in de categorie Light. Hoe lyrisch kan je worden van een worteltartaar? Heel lyrisch! Hoe ‘waaaaaaaaaaaaaaaw!’ kan een wortel zijn? Heel erg waaaaaaaaaaaaaaaw dus! Dit eenvoudige, pure, vegetarische gerecht op basis van wortel, gecombineerd met oesterblad en eidooier, was het meest verrassende van heel deze perstrip. Héérlijk! Deze worteltartaar was een feest van structuur en smaak. Niet minder dan 1 week werk is er nodig om van een ‘gewone’ wortel de smaakbom te maken die je in De Houtloods voorgeschoteld krijgt: poffen, roken, marineren,… Het resultaat is niet te omschrijven, in geen 1000 woorden. Ik houd het dus maar op: waaaaw.

 

 

8/ Bij Robèrt zult gij brood/banket kopen (of een workshop volgen).

Kennen jullie Robèrt van Beckhoven? Hoogstwaarschijnlijk wel. Als jullie mijn blog volgen, betekent dat dat jullie graag koken en misschien (zoals ik) nog wel liever bakken. Dus kijken jullie 9 kansen op 10 naar Heel Holland Bakt. Wel, dan kennen jullie vast Robèrt, het sympathieke en goedlachse jurylid. Toen ik bij Robèrt langsging in Oisterwijk, zat net de 1e uitzending van het nieuwe seizoen erop, goed voor 3.300.000 kijkers. Ja, ja, jullie lezen het goed: 3,3 miljoen kijkers! Heel Holland is gek van Heel Holland Bakt!

Maar Robèrt heeft nog wel meer pijlen op zijn boog dan die van jurylid: zo is hij de enige Nederlander die zowel de titel van Meester Boulanger als van Meester Patissier heeft, bracht hij al verschillende boeken en magazines uit, heeft hij een winkel waar hij ambachtelijke broden, patisserie en chocoladeproducten verkoopt, geeft hij al zijn kennis door aan zowel professionals als amateurbakkers tijdens verschillende patisserie- en broodcursussen én staat er nu zelfs een theatertour gepland. Wat een bezige bij, maar vooral wat een aardige man.

Hij liet ons van zijn ingrediënten proeven: de beste chocolade, de beste hazelnoten, de beste amandelen, de beste gekonfijte sinaasappel,… Ik wilde me het liefst in een hoekje verstoppen om nooit meer weg te gaan, maar ik zag al snel in dat dat niet zou lukken. En dus kocht ik maar 1 boek (Meer Meesterlijk Brood) en 3 magazines (Herfst 2018, Winter 2018-2019 en de Chocoladespecial). Zo heb ik Robèrt altijd bij mij in huis voor inspiratie. Jullie zien hier wel een recept verschijnen wanneer het zover is. En zo’n cursus staat voortaan hoog op mijn bucketlist. Even hoog als een workshop bij mijn favoriet Christophe Michalak in Parijs. Dat kan tellen he?

 

9/ Bij Rozema & van Schijndel zult gij een koffieke drinken.

Nadat we in de winkel van Robèrt allemaal inkopen gedaan hebben, hebben we nog tijd voor een koffietje voor we naar ons laatste adresje ‘moeten’. Maar zeg niet zomaar koffie tegen wat Jorg en Jeroen bij Rozema & van Schijndel schenken. De heren hebben maar een betrachting: het ambacht van koffiebranden vereeuwigen. Bij Rozema & van Schijndel vind je dan ook nooit een snel standaard kopje, maar alleen ervaringen die je stil doen staan: je ruikt, je proeft, je brandt en je beleeft. Geen vlugge coffees to go, maar altijd koffie om voor te blijven.

Koffie is eigenlijk een beetje hetzelfde verhaal als dat van chocolade: je hebt single origin chocolade en je hebt single origin koffie. Je hebt arme cacaoboeren en je hebt arme koffieboeren. Jorg en Jeroen streven naar ’transparante’ koffie. Neen, geen slappe koffie waar je de bodem van je kopje doorziet, maar naar een zo helder mogelijk verhaal over bij welke boer een boon vandaan komt en van welke plantage die is geplukt. Geen sinecure. Daarom zoeken ze altijd naar toeleveranciers die zichtbaar naar dezelfde eerlijkheid streven als zij.

Voor zo’n bakje troost mét een patéke van Robèrt ga ik graag zitten.

 

10/ Bij Noble’s Kitchen zult gij gastronomisch genieten.

Time flies when you are having fun. Na 3 fantastische dagen op alle vlakken was het tijd om ons naar ons laatste lunchadres te begeven: Noble Kitchen in Cromvoirt, een nieuw restaurant en het zusje van het met 1 Michelin-ster bekroonde Noble in ’s-Hertogenbosch. De locatie en het gebouw zijn alvast prachtig. Noble Kitchen bevindt zich in een gloednieuw, iconisch pand op het adembenemende golfterrein van Bernardus Golf in Cromvoirt. Je komt ogen te kort: de open keuken, de prachtige bar, het glooiende golfterrein dat zich uitstrekt door de grote raampartijen,…

Maar waar mijn blik vooral naartoe getrokken wordt is uiteraard wat de vriendelijke obers ons voorschotelen. Als finger food krijgen we een Gillardeau oester met komkommer, gin en basilicum, een kip yakitori met togarashi en bonito vlokken (schaafsels van gedroogde, gefermenteerde en gerookte tonijn) en papadums met chamignoncrème en parmezaan. Hierbij wordt een glaasje Laurent Perrier champagne geserveerd. Kleine proefgerechten die laten verlangen naar meer. Een goede start.

Voor het eerste voorgerecht wordt gekozen voor de specialiteit van het huis, door de sushi-chef ter plekke bereide sushi: sushi ‘Noble style‘ met nori, kalfstartaar, paling en amandelen en ‘crunchy’ sushi met krab tempura, papaya en harissa. Het wordt duidelijk waarom dit een signatuur gerecht is: smaakbommetjes in al hun eenvoud en vooral puurheid. Daarna wordt kabeljauw uit de Noordzee met een perfecte garing gebracht met boerenkool, schorseneren en een verfijnd sausje. Als pièce de résistance krijgen we fazant. Die wordt gecombineerd met heerlijke zuurkool, een hasselback aardappel en lardo di colonnata. Van het dessert, een cheese cake met geitenkaas, braambessen en zoute drop kan ik door tijdsnood helaas maar een heel klein hapje proeven. Wat een zonde, want wat een afsluiter. Go out with a bang, dat is duidelijk het motto van patron-cuisinier Edwin Kats.

Op de gevel staat geschreven: soulfood and happy times. Nagels met koppen! Dit moderne restaurant zorgt voor een gloednieuwe restaurantbeleving.

 

Ik zou hier nog een aantal losse flodders kunnen achteraan gooien (zoals proef zeker de Bergse bastaertcake wanneer je in Bergen Op Zoom komt of de ‘platte tieten’ van bakker Groffen, nog zo’n lokale specialiteit of nog bezoek het Markiezenhof, het enige middeleeuwse paleis van Nederland), maar dit artikel is nu al meer dan 3100 woorden lang en dus eigenlijk veel te lang voor een blogartikel. Ik raad jullie dan ook gewoon aan om eens een kijkje te nemen op deze 2 websites: Visit Brabant en Brabant Celebrates Food, daar vinden jullie alle info die jullie nodig hebben voor een geslaagd bezoek aan deze bijzonder gastvrije en gastronomische streek in Nederland.

Rest mij alleen nog een paar dames te bedanken: in eerste instantie Esther van het Nederlands Bureau voor Toerisme & Congressen die mij de kans gaf om deze trip mee te maken, vervolgens haar collega Alexandra die haar verving tijdens de 3-daagse en last but certainly not least Tamara van Visit Brabant die heel deze trip in goede banen leidde én dat deed met een bijzonder goed humeur. Bedankt, dames!

En merci Myra voor de prachtige foto van de geelstaart koningsvis van restaurant Hemingway. Bedankt dat ik hem mag gebruiken!